LIGFIETSERVARINGEN 

fietskamperen met Orca en Dingo
 

Terug naar af...

Vier jaar lang waren Corrie en ik enthousiaste ligfietskampeerders. Er waren wel wat minpuntjes, maar daar leken genoeg pluspunten tegenover te staan.
Van mijn eerste ligfiets brak al na 1500 km de bagagedrager (zie gebroken drager 1). Nadat deze drager was vervangen door een sterker exemplaar, leken onze fietsen goed genoeg om grote afstanden met veel bagage (20 à 30 kg) af te leggen.
Voor een ander zwak punt, de bevestiging van de standaard aan de achtervork, vond ik zelf een oplossing.

Helaas kwam in het voorjaar van 2008 een einde aan het vertrouwen dat we in onze fietsen hadden.
Begin april brak tijdens een fietstocht in België ineens de voorvork van mijn ligfiets (zie vorkbreuk). Dit was niet de vork die op deze fiets - een Optima Orca - hoort te zitten, maar eentje die er een jaar eerder was opgezet door een monteur van de Ligfietswinkel in Amsterdam. Na deze vorkbreuk bleek mijn frame zodanig beschadigd te zijn, dat herstel niet meer mogelijk was.
Blijkbaar was mijn vertrouwen dat monteurs van gespecialiseerde ligfietsdealers geen onverantwoorde risico’s nemen bij het vervangen van onderdelen, een beetje naïef geweest. Wel dacht ik nog dat ik na 17.000 ligfietskilometers (meestal met veel bagage) kon concluderen dat de Orca – mits voorzien van de juiste onderdelen - een goede fiets was. Dus kocht ik een nieuwe Orca.
Helaas brak van deze Orca al na 1300 km de bagagedrager (zie gebroken drager 2): eentje van aluminium, die 1 kg lichter was dan de degelijke stalen drager die de kapotte drager op mijn eerste Orca had vervangen. Die stalen drager bleek nu niet meer gemaakt te worden!
De laatste hoop dat dan in ieder geval de rest van de fiets nog wel zou voldoen aan de verwachtingen die de website van Optima wekt
(“De ORCA is de trekkingfiets van OPTIMA (…) Het frame en de achtervork zijn vervaardigd uit oversized aluminium, waardoor de ORCA zeer stijf en toch licht is. Het toonaangevende buitensportblad "OP PAD" concludeerde dan ook dat de ORCA de beste keus is voor een tocht over wisselend wegdek. Hij voelt zich net zo thuis op de Afrikaanse savanne als op het Nederlandse asfalt. De ORCA maakt extreme ligfietsvakanties bereikbaar voor mensen van iedere lengte. Standaard geleverd met stabiele stalen bagagedrager waar ook uw traditionele favoriete fietstassen perfect op passen.”), is inmiddels ook verdampt. Eind juni zakte Corrie tijdens een fietstocht in Engeland totaal onverwacht door het frame van haar één jaar oude Orca (zie framebreuk)…
Naar de oorzaak van deze pech kunnen we gissen. Aanrijdingen of ernstige valpartijen hebben we nooit gehad. Bij kuilen, richels, drempels en stoepranden reden we altijd langzaam of stapten we af. En de som van lichaamsgewicht en bepakking is bij ons niet meer dan circa 100 kg per persoon.

Kort samengevat hebben we in vier jaar tijd vier ligfietsen gehad. Twee zijn er nu gecrasht (Orca's), eentje hebben we verkocht (Dingo) en de nieuwste (Orca) staat, na vervanging van de drager, nog rijklaar bij ons in huis, maar ik ga er liever geen grote tocht meer mee maken, zeker niet in heuvels en bergen:

ligfiets: vanaf: tot: gereden:   problemen:
Optima Orca januari 2004 april 2008 17 000 km    na 1500 km een gebroken drager; na 17.000 km total loss na breken van verkeerd type voorvork
Optima Dingo januari 2004 mei 2007 8 000 km    geen pech mee gehad (verkocht na aanschaf van tweede Orca, zie verder met twee Orca's)
Optima Orca mei 2007 juni 2008 4 000 km    total loss na spontane framebreuk
Optima Orca april 2008 heden 2 500 km    na 1300 km een gebroken drager

Drie Orca's zijn door ons gewogen en te licht bevonden als trekkingfiets, met als kanttekening dat ik waarschijnlijk nog enkele jaren langer op mijn eerste Orca gefietst zou hebben als daar in een ligfietswinkel geen verkeerde voorvork op gemonteerd zou zijn. Wel op het conto van Optima komen de twee gebroken dragers en het geknakte frame. Of deze averij te wijten is aan een verkeerde materiaalkeuze, een slecht ontwerp, een productiefout of een gebrekkige kwaliteitscontrole, kan ik als ervaringsdeskundige niet beoordelen. Dat laat ik graag over aan echte (lig)fietstechneuten; maar ik heb niet de indruk gekregen dat een Orca net zo solide is als een trekkingfiets van bijvoorbeeld Snel, Santos of Vittorio.
Enkele jaren terug reageerde fabrikant Optima adequaat door een te zwakke dunne stalen bagagedrager van de Orca te vervangen door een dikker en sterker exemplaar. Toch heb ik de indruk dat - net als bij andere ligfietsfabrikanten - de aandacht vooral uitgaat naar snelheid, gewichtsbesparing en design. Er worden prachtige fietsen gebouwd voor racers en woon-werkfietsers, maar een vakantieligfiets moet aan hele specifieke eisen voldoen: een oersterk frame, 2 wielen van 26 inch, genoeg ruimte voor 50 mm dikke banden plus spatborden, keuze tussen onder- en bovenstuur, een bagedrager waar normale voor- en achtertassen aan kunnen hangen en die er tegen kan om volbepakt vanuit een trein op een lager gelegen perron te belanden.
Onlangs fietste ik een paar dagen op een tien jaar oude stalen Challenge Twister: voor mij ook niet de ultieme reisfiets (vanwege klein voorwiel, onderstuur en smalle banden), maar wel een fiets die een degelijke indruk maakt. Het is goed dat fabrikanten hun fietsen vernieuwen, maar bij trekkingfietsen mag dat niet ten koste gaan van de betrouwbaarheid.
Volgens Optima is het aantal ernstige problemen en framebreuken bij hun fietsen verwaarloosbaar klein. Dat zal best, maar hoeveel Orca's zijn er (van de honderden die er volgens Optima rondrijden) waarop daadwerkelijk tienduizenden kilometers met meer dan 20 kg bagage is gefietst?
Ook wij hadden met z'n tweeën al 30.000 km gefietst voordat we ernstig gingen twijfelen aan de kwaliteit van onze fietsen. Googlend heb ik al twee andere gevallen van gebroken Orcaframes gevonden (zie www.ligfiets.net/fietsen/type.php3?id=69 en www.ligfiets.net/fietsen/type.php3?id=290). Onze recente Orca-ervaringen zijn dermate ernstig, dat we nu het gevoel hebben dat een kampeervakantie op deze fietsen een eigentijdse variant op Russische roulette is geworden: als je geluk hebt (en nog een dikwandige stalen bagagedrager bezit), fiets je tienduizenden kilometers zonder noemenswaardige problemen, maar als je pech hebt, zak je net in een afdaling met een snelheid van 60 à 70 km/uur geheel onverwacht door het frame...

Na vier boeiende ligfietsjaren zijn we nu zover dat we weer kiezen voor traditionele fietsen van een betrouwbaar type, waarop duizenden wereld- en vakantiefietsers al jarenlang zonder grote problemen volbepakt rond de wereld fietsen; en die je bij onverhoopte pech overal kunt laten repareren.

Lees hieronder het complete verslag van onze ligfietservaringen of klik snel door naar:

 

De eerste jaren (2004-2006)
Orca en Dingo
panorama's
bezienswaardig
veiligheid
klimmen
vervoer
gebroken drager (1)
standaard
banden

verder met twee Orca's (2007-2008)
vorkbreuk
een nieuwe lente, een nieuwe Orca
gebroken dager (2)
schakelen
framebreuk
reacties op het wereldfietserforum
verder op 'bukfietsen'
handige links


De eerste jaren (2004-2006)

Al jaren was ik nieuwsgierig naar ligfietsen. Ik had al eens een middag op de ligfiets van mijn zus gereden en dat was een spannende ervaring. Mijn oude randonneur (zie de foto van de witte fiets op het wereldfietserforum) reed echter nog prima, dus ik had zeker geen haast om zelf een ligfiets aan te schaffen. Totdat ik met Corrie voor de lol enkele ligfietsen ging uitproberen op een groepsdag bij Twigt Ligfietsen in Bergen aan Zee. Na een hele dag op verschillende ligfietsen gereden te hebben, reden mijn ongeveerde Creafiets en Corries Koga Miyata (met mixte frame) als een paar stuiterbakken, al hebben we er daarna nog een mooie tocht door Zuid Frankrijk mee gemaakt.

Orca en Dingo
Na nog een paar proefritten in Brielle waren we om. We kozen allebei voor een ligfiets van Optima: Corrie een Dingo met een 26 inch achterwiel en een 20 inch voorwiel zodat ze met haar niet zo lange benen toch makkelijk bij de grond kon komen, en ik een Orca met twee wielen van 26 inch. De Dingo staat niet op de website van Optima, maar Ab Touw van het Ligfietscentrum Brielle had er een voorraad van in de winkel staan. De Dingo lijkt op de Dragon, maar heeft een bovenstuur. Ab Touw wist verder nog te melden dat de frames van Optima na productie niet direct worden afgebouwd, maar nog een tijd blijven liggen om extra goed uit te harden. (Een paar jaar later liet Edoardo Mugge van Optima weten dat dit een broodje aap verhaal was).
Niet snelheid, maar comfort en degelijkheid wogen het zwaarst bij onze fietskeuze. We gebruiken de fietsen vooral voor lange afstanden met veel bagage. De eerste 500 km moesten we wennen: vooral onze nek, benen en knieën sputterden nog wat tegen. Corrie had al een neksteun gekocht, die het overigens snel begaf nadat haar fiets was omgevallen in een remmende trein. Later bleken de nekspieren geen enkele steun meer nodig te hebben.
Ook nadat we in de wintermaanden niet of nauwelijks op de ligfietsen hadden gereden, hoefden we niet opnieuw te wennen. Op de eerste mooie dag in maart zoefden we moeiteloos weer 80 km vooruit.

panorama's
Na de eerste gewenningsperiode waren we erg enthousiast over onze ligfietsen. Veel sneller dan vroeger rijden we niet, maar daar hebben we ze ook niet voor gekocht; fietsen is voor ons geen sport, maar net als wandelen een manier om van het buitenleven te genieten. Wel merken we dat we veel minder last hebben van tegenwind.
Als we op een dag 70 tot 120 km gefietst hebben, voelen we alleen onze beenspieren een beetje: van nek, rug en billen hebben we totaal geen last meer en echt moe zijn we meestal ook niet. Soms hebben we 's avonds nog zin om een stuk te lopen.
Verder genieten we tijdens het fietsen van de weidse panorama's. Op een traditionele vakantiefiets zit je meestal wat voorovergebogen over het asfalt heen te kijken, nu leunen we lekker achterover en krijgen we met de blik op oneindig precies te zien wat we willen zien: uitzicht op lucht en landschap bóven het asfalt.

Het is wel oppassen met mooi weer, want dan wordt zo'n fiets een rijdende zonnebank. Zelfs in maart en september kunnen neus en voorhoofd nog rood worden na enkele uren onbeschermd tegen de zon in gefietst te hebben. Alleen een bruine rug zit er niet meer in...
Ook krijg je in een ligkuip veel sneller een bezwete rug dan op een fietszadel. De fietsbroek met zeemleren kruis hoeft niet meer mee, maar katoenen shirts hebben we vervangen door synthetische kleding die geen vocht absorbeert. Als zitkussen hebben we een laag Zeer Open Schuim met daarop een halfdik Ventisitmatje, alles omhuld met een hoes. In combinatie met de vochtafvoerende shirts rijden we hiermee vrijwel zweetloos zolang we niet stevig klimmen, niet sneller rijden dan 25 km/uur en het niet warmer is dan 25 graden.
   
 

siëstatijd in Ierland
  
   


Ierse tieners vinden het best cool
 
bezienswaardig
Of je het leuk vindt of niet, op een ligfiets val je op. In het westen en noorden van het Europese vasteland vonden we dat niet hinderlijk. Ook in de Spaanse Pyreneeën viel niemand ons lastig. Als mensen ons toch benaderen, is het meestal op een positieve manier.
Met een Duitser die al jaren twijfelde of een ligfiets iets voor hem zou zijn, heb ik twintig minuten staan praten en het zou me niet verbazen als hij er uiteindelijk eentje gekocht heeft.
In Ierland vonden vooral tieners onze fietsen erg cool. In de Baltische Staten werden we soms vanuit passerende auto's op de foto gezet, maar verder met rust gelaten. Ook de Tsjechen laten ligfietsers met rust. Van alle nieuwigheden sinds de Val van de Muur is de ligfiets nu eenmaal niet de meest spectaculaire.
In Frankrijk werd vaak naar onze derailleurs en tandwielen gekeken. Irritant was het getoeter van passerende automobilisten in Italië. Meestal goed bedoeld als aanmoediging, maar soms ook een agressief 'ga opzij!' gebaar van een kapsoneslijder. Fietskamperen heeft sowieso weinig aanzien in het land van Armani en Ferrari.
Verder veel giechelende bakvissen en mensen die van alles roepen dat je gelukkig niet kunt verstaan. En als we boodschappen gedaan hadden, stonden er soms een paar mensen onze fietsen uitgebreid te bestuderen. De kans dat iemand hier overdag ongezien een ligfiets kan stelen, lijkt me dan ook erg klein.
Alleen op onze laatste ligfietstocht in Engeland vonden we de belangstelling de spuigaten uitlopen. Veel Engelsen hebben de neiging om alles wat afwijkt van hun norm luidkeels van commentaar te voorzien. Erg moe werden we van de frequently asked questions, waarmee we vele malen per dag - met of zonder een voorafgaand en uiterst dwingend "Excuse me" - bestookt werden: "How can you cycle on these bikes?, Is it comfortable?, What does it cost?, Does it work like that?, What are these funny things in front of your bikes, that look like pedals?"
 

veiligheid
Op een ligfiets kun je slecht achterom kijken, dus hebben we allebei een spiegel op het stuur gemonteerd. Bovendien heeft Corrie voor alle zekerheid een feloranje vlaggetje boven haar Dingo gehesen om goed gezien te worden.
Door de horizontale positie dreigden onze voeten soms het contact met de pedalen te verliezen. Daarom zijn we fietsschoenen en SPD-pedalen gaan gebruiken. Sindsdien gaat het fietsen moeiteloos, ook de meeste drempels en kuilen vormen geen probleem meer.
Zeer scherpe bochten zijn lastiger te nemen dan we gewend waren. Hoewel onze ligfietsen een redelijk kleine draaicirkel hebben (op een weg met twee rijstroken kunnen we zonder probleem een u-bocht maken), beseffen we dat niet alleen de voorwielen maar ook onze benen veilig door een bocht moeten gaan! Haarspeldbochten in de bergen zijn overigens geen probleem.
Onze fietsen zijn zo hoog, dat we op ooghoogte van de meeste automobilisten zitten. Toch stappen we in zeer drukke en onoverzichtelijke situaties liever af en gaan we rechtop staan om over alles heen te kunnen kijken. Dankzij de opklapbare bovensturen gaat dat redelijk snel. Alleen opstappen kost meer tijd dan bij een gewone fiets, omdat je eerst goed moet zitten voordat je weg kunt rijden. In het stadsverkeer zijn we dus trager dan andere fietsen, maar door een voorzichtige rijstijl lopen we hier voor ons gevoel niet meer risico. Desondanks heb ik een paar keer stevig moeten remmen om een aanrijding te vermijden.
Na de eerste weken waarin we moesten wennen aan het balanceren bij zeer lage snelheden, zijn we zelden meer gevallen. Wel ben ik op regenachtige dagen een paar keer geslipt als ik met lage snelheid iets te schuin tegen een spekgladde weg- of stoeprand reed. Corrie is een keer onderuit gegaan toen een fietspad opeens was bedekt met een dikke laag verse rivierklei. Zelf wist ik daar heelhuids overheen te komen door een tijdje niet te trappen, niet te sturen en niet te remmen. Ook bij een dikke laag herfstbladeren op de weg moet je extra voorzichtig rijden.

 

zoevend over de Noorse Lofoten
 

klimmen
Klimmen gaat goed met deze fietsen, al heb je dan geen voordeel meer t.o.v. een conventionele fiets. Je kunt niet meer even op de pedalen gaan staan, wel kun je extra kracht zetten door je met de rug af te zetten tegen het zitkuipje.
Ik heb een kleiner voorblad gemonteerd dan standaard op de fietsen zat (34 tanden i.p.v. 38, voor nog kleinere tandwielen was een ander crankstel nodig). In combinatie met 34 tanden achter en de lichtste versnelling van de Sram Dualdrive achternaaf kan ik met 25 kilo bagage een helling van 10 tot 12% opkomen zonder af te hoeven stappen. Met een snelheid van 4 km/uur kom ik nog fietsend vooruit, bij 3 km/uur dreig ik om te vallen en ga ik liever lopen (dit is dan ook net zo snel). Opstappen en wegrijden gaat op een steile helling met een beetje ervaring zonder problemen, mits je natuurlijk in het laagste verzet rijdt. Wordt het echt steil, dan kunnen we met het bovenstuur en de relatief hoge achterkant de fietsen zonder te bukken omhoog duwen terwijl we er naast lopen.
Tijdens het klimmen komt het voorwiel van de Orca soms tegen de achterkant van mijn schoen aan. Gevaarlijk is dit niet, het gebeurt alleen bij zeer lage snelheden als de rechtuitstabiliteit sterk verminderd is, maar hinderlijk is het wel. Als je er aan denkt, is het te voorkomen. De Dingo kent dit euvel niet, omdat het kleinere voorwiel van deze fiets niet zo dicht bij de pedalen kan komen.
Met de wat lichtere Dingo zonder geveerde voorvork gaat het klimmen makkelijker dan met de Orca, die de eerste jaren een verende voorvork had die niet stilgezet kon worden. Deze vork kon soms hinderlijk gaan deinen, wat tijdens het klimmen veel energie kost.
Bergafwaarts gaan we op rechte wegen met goed asfalt soms sneller dan 70 km/uur en dat voelt op deze fietsen veiliger en stabieler dan 40 km/uur op een gewone fiets, zeker met bagage. Bergop worden we door lichtere en sterkere fietsers ingehaald, maar dat gebeurde op onze oude fietsen ook al: nu komen we de snellere fietsers na de afdaling soms weer tegen.
Lees meer over klimmen onder verder met twee Orca's.

vervoer
Het vervoer van de ligfietsen per trein, bus of vliegtuig is goed te doen, al moet je wel oppassen dat je niet met je kettingwiel en pedalen tegen een wand, deur of medereiziger aanrijdt. De Dingo is misschien wel zo compact te maken dat hij met elke Franse TGV mee mag (90 x 120 cm), bij de Orca lukt dat zeker niet. We maken dus alleen gebruik van treinen met fietsplaatsen en dat past altijd: ook in de meeste ophangsystemen, die je veel in Duitse treinen ziet, passen de ligfietsen. En toen de nachttrein naar Zürich zonder fietswagon bleek te rijden, konden we onze fietsen met enige moeite in een couchette wurmen.
Op stations komen medereizigers vaak spontaan helpen bij het laden en lossen van de ligfietsen. Een nadeel van dit voordeel is dat iedereen de neiging heeft om deze fietsen aan het klapstuur op te tillen, waardoor de kabels die door dit stuur lopen bekneld kunnen raken. De enige goede plek om de voorkant van een ligfiets op te tillen is de onderkant van de framebuis. Het kan handig zijn om vlak voor het in- of uitstappen even een sjorlus om de framebuis te wikkelen en daarheen te wijzen wanneer iemand wil helpen.
Toen we in Litouwen een keer meewilden met een bus van Eurolines, kon dat na overleg met de chauffeur: de fietsen pasten goed in de kofferruimte. Reken er wel op dat de fiets tijdens een busrit wat krasjes en schrammetjes oploopt.
Met fietsbussen hebben we geen ervaring omdat die, sinds we ligfietsen hebben, alleen nog maar in de zomermaanden rijden: wij gaan liever weg in het minder drukke en minder hete voor- en najaar.
De fietsdoos van de KLM bleek groot genoeg voor mijn Orca: neuspijp, voorwiel en pedalen moesten los in de doos, het stuur moest gedraaid en het zitkuipje kon gewoon vast blijven zitten.
Ook in een wat kleinere fietsdoos van Halfords bleek de Orca nog goed te passen.

gebroken drager (1)
Helaas ging de bagagedrager op mijn Orca al na 1500 km kapot. Aan één kant was die al gebroken, aan de andere kant zat op dezelfde plek een scheur. Op dat moment waren we in het westen van Ierland, waar je zo'n drager niet snel even kunt vervangen. Shit happens, ook met nieuwe fietsen…
Van Ab Touw hoorden we dat toezending van een nieuwe drager per koerier wel een week zou duren, dus heb ik de kapotte drager gespalkt m.b.v. twee aluminiumbuisjes van 24 cm lengte uit een oude Koga drager (die was gebroken op Corries vorige fiets; de buisjes wegen niks en voor alle zekerheid had ik ze gelukkig weer meegenomen), tuinslangklemmetjes, kabelbinders en tape. Op de gespalkte drager heb ik zonder problemen nog 1000 km lang 25 kilo bagage mee kunnen zeulen.
Uiteindelijk is de gebroken drager vervangen door een nieuwe, waarvan de buizen zichtbaar dikker zijn. Optima liet deze drager maken door Steco, een bedrijf dat ook dragers voor postbodefietsen maakt. Met deze drager heb ik 16.000 km, meestal volbepakt, afgelegd.
Helaas heeft Optima in 2007 besloten deze drager niet langer te leveren en te vervangen door een exemplaar van aluminium (zie gebroken drager 2).
De drager van de Dingo is een ander type (dat ook op de Condor zit) en heeft nooit problemen gehad.


standaard
Een zwak puntje op beide fietsen is de standaard. De aan de achtervork gelaste nok waar een standaard aan bevestigd kan worden, is bij zowel de Dingo als de Orca na circa 5000 km afgebroken. Ab Touw had bij de aankoop al gezegd dat we de standaards niet moeten gebruiken wanneer er veel bagage op de fietsen zit.

Dat zou in ons geval betekenen dat we de fietsen vrijwel nooit op hun standaard kunnen zetten. Vaak is er wel een muur, boom, of hek in de buurt, maar heel vaak ook niet: dan gebruiken we de standaard, anders kun je er net zo goed niet een op je fiets hebben. Nooit gedacht dat uiteindelijk niet de standaard zelf zou bezwijken, maar de bevestiging ervan op het frame…
Volgens Optima zijn er sowieso geen standaards in de handel die goed bruikbaar zijn voor ligfietsen, maar zelf heb ik inmiddels een oplossing gevonden die uitstekend werkt. Allereerst heb ik op de plek waar de standaard moet komen, stuurlint om de achtervork gewikkeld om beschadigingen te voorkomen. Op de beide fietsen heb ik een standaard van ESGE/Pletscher gemonteerd die bij gewone fietsen vastgezet moet worden aan zowel de achtervork als aan de buis die van de achteras in de richting van het zadel loopt. Op onze ligfietsen zitten boven op de achtervork vlak voor de achteras twee ongebruikte nokjes. Ik heb een lange inbusbout door het bovenste schroefgat van de standaard en het meest linkse nokje gestoken en de tussenliggende ruimte opgevuld met dikke moeren of een stuk metalen buis (zonder deze opvulling kan het bovenste deel van de standaard afbreken). Door het onderste schroefgat van de standaard heb ik een nog langere inbusbout onder de achtervork door laten gaan. Aan de achterzijde van de vork heb ik de beide inbusbouten d.m.v. 4 afgezaagde spouwankerstrips (bij elke bouwmarkt te krijgen) met elkaar verbonden en met roestvrijstalen moeren goed aangeschroefd. Voor alle zekerheid heb ik ook nog drie kabelbinders om de achtervork en de standaard getrokken (zie foto's). Het resultaat is verbluffend: ook met volle bepakking staan de fietsen veel stabieler dan met de oorspronkelijke constructie van Optima.

 
 
 verbeterde standaardbevestiging
 
 

banden
De eerste set banden heb ik vervangen. Op mijn Orca heb ik 6000 km zonder lek op 40 mm dikke Schwalbe Marathon banden gereden. Op Corries Dingo waren dezelfde banden gemonteerd. Na 5000 km vertoonde haar achterband een flinke bobbel op het loopvlak: het canvas was op deze plek al zichtbaar. Nadat ik deze band had vervangen, kreeg zij de ene lekke band na de andere omdat het velglint (zelfklevend en 15 mm breed in een velg die zelf 19 mm breed is) was gaan schuiven (zie foto).
Later hadden we bij vervanging van de band om het voorwiel hetzelfde probleem. Alle velglinten heb ik uiteindelijk vervangen door oerdegelijk zelfklevend Velox velglint van 22 mm breed, zodat de velgholte helemaal bedekt was en het lint geen kant meer op kon schuiven. Sindsdien rijden we weer lekloos.

 

schuivend velglint
 

De Marathon banden heb ik vervangen door de duurdere en dikkere Marathon XR banden (50 mm dik), waarmee ik inmiddels al 13.000 km zonder lek of pech heb gefietst. Op bos- en grindpaden rijden deze banden heerlijk, maar ook op asfalt kom je er prima mee vooruit, mits ze goed zijn opgepompt (vòòr tenminste 3 à 4 bar, achter 4 à 5 bar) en je niet de ambitie hebt om snelheidsrecords te breken (wat op de 'gewone' Marathons trouwens ook niet lukt). Prettig van deze band is dat het een vouwband is, die als reserveband onder in de fietstas erg weinig ruimte inneemt. De XR wordt niet in een 20 inch versie geleverd; daarom heb ik om het voorwiel van de Dingo een Marathon Plus gemonteerd. Ook deze band is zeer lekbestendig, maar vooral bedoeld voor fietsen in de stad (goed bestand tegen glasscherven), terwijl de XR echt gemaakt is voor buitenwegen (goed bestand tegen doorns).

Als je een 20 inch band koopt om mee te nemen als reserveband, check dan eerst even of deze goed op de velg past. Ik heb meegemaakt dat zo'n band na het omleggen 'groeistuipen' ging vertonen en spontaan van het wiel afrolde (zie www.keesswart.nl/fietsreportages/fiets/bandkrijgtgroeistuipen.htm). Sta je met zo'n toch al moeilijk verkrijgbare band in the middle of nowhere, dan heb je echt een probleem...

Van de Marathon XR zijn verschillende versies te vinden: het oude type (in productie tot 2005), met maataanduiding 50-559/29 x 1.90, en een nieuwere versie waar 50-559/26 x 2.01 op staat. In eerste instantie vroeg ik me af hoe Schwalbe het gepresteerd heeft om deze band in millimeters even breed te houden en in inches uit te laten dijen: gemeten met de duimstok bleek de nieuwe band 3 mm dikker te zijn dan de oude. Op het achterwiel van de Dingo heb ik het 'oude' type gemonteerd, op de wielen van mijn Orca zitten de nieuwe. Het verschil is goed te zien: de spatborden op de Orca passen nog maar net tussen het frame en de band. Rijden over modderpaden deed ik al niet graag met 25 kg bagage, maar nu kan het ook echt niet meer: de bagger loopt dan direct vast tussen de banden en de spatborden.
Sinds het najaar van 2005 levert Schwalbe de Marathon XR ook weer als draadband: 70 g zwaarder en volgens de website even dik als de allernieuwste versie van de vouwband, ditmaal 50-559/26 x 2.00. Wie weet hoe dik déze banden nu precies zijn, mag het zeggen...
Sinds 2009 produceert Schwalbe geen Marathon XR banden meer. In plaats daarvan zijn de lichtere Marathon Supreme
en Dureme gekomen. Of deze banden net zo duurzaam zijn als de XR, zal de tijd moeten leren.

Op het achterwiel van de Dingo had ik eerst de oude Marathon XR versie gemonteerd, die we al anderhalf jaar als reserveband onder in de fietstas hadden liggen. Na 800 km dacht ik even dat er een slag in het wiel zat, maar het bleek de band te zijn. Wat ik ook probeerde, hij was niet meer netjes om de velg te krijgen. Bij nadere inspectie bleek deze band op de voormalige vouwen scheurtjes te krijgen. Het kan een maandagochtendexemplaar zijn geweest, al gaat op het internet ook het gerucht dat er in 2004, toen ik deze band gekocht heb, een slechte serie Marathon XR-banden in omloop zou zijn geweest. Ik heb de band teruggebracht naar de dealer (Eric Schuijt van de vakantiefietser), die hem heeft teruggestuurd naar Schwalbe en mij een nieuwe heeft gegeven.

Dikke banden rijden niet zwaarder en zijn veel comfortabeler dan dunne banden. Kuilen en wasbordprofielen zijn met dikke banden veel beter te nemen, stootlekken komen vrijwel niet meer voor. Het enige nadeel is het hogere gewicht van dikke banden, waardoor je iets minder snel optrekt. Fiets je met veel bagage en rij je op vlakke wegen zelden sneller dan 25 km/uur, neem dan de dikst mogelijke banden die tussen je voor- of achtervork passen. Vindt je de Marathon XR te zwaar en te traag, of fiets je altijd op asfaltwegen, dan is de Big Apple (ook van Schwalbe; nee, ik bezit geen Schwalbe-aandelen...) een iets minder lekbestendig maar wel moddervet en lichtrollend alternatief. Op Corries achterwiel zit sinds april 2007 een Big Apple, die na 4000 km (o.a. Corsica en de Pyreneeën) nog niet lek is geweest. Meer over dikke fietsbanden is te lezen op www.balloonbikes.de.

Het is altijd lastig om bij verandering van bandafmetingen het juiste getal voor de omtrek van de band te vinden dat in de fietscomputer moet worden ingevoerd. Het beste kun je allereerst een getal kiezen dat een fabrikant adviseert (bijvoorbeeld hier op de website van Schwalbe). In de praktijk blijkt zo'n getal nooit helemaal te kloppen. Kilometerpaaltjes langs de weg zijn een hulpmiddel om er achter te komen of de gemeten afstand op de computer erg afwijkt van de werkelijke lengte van een rit. De meest preciezen fietsen hiervoor over de Afsluitdijk (bijna 30 km kaarsrechte weg!), voor de rekkelijken is elke weg met kiklometerpaaltjes geschikt. Zelf heb ik de ritafstand op mijn fietscomputer vergeleken met de afstand die de fietsrouteplanner van Zuid-Holland gaf voor exact dezelfde route. Uiteindelijk heb ik de volgende bandomtrekgetallen ingevoerd: 2070 voor de Marathon XR (50-559/26 x 2.01) en 1560 voor de Marathon Plus (47-406/20 x 1.75), in beide gevallen bij een luchtdruk van circa 4 bar. (Op mijn huidige fiets heb ik na ijking m.b.v. een gps-ontvanger de bandomtrek voor Marathon Supreme banden (50-559/26 x 2.00) vastgesteld op 2040.)

 

ontspannen klimmen op Corsica   

Verder met twee Orca's (2007-2008)

Drie jaar na de aanschaf van onze ligfietsen besloten we om op de Nationale Ligfietsdag naar de Optimafabriek te fietsen, waar een open dag werd gehouden. We wilden er graag eens rondkijken en uitproberen hoe het nu voelt om op een ander type ligfiets te rijden dan we gewend zijn. We troffen bij Optima een enthousiaste ploeg medewerkers aan. We raakten aan de praat met Edoardo Mugge, een van de oprichters van Optima. Hij moest lachen om het verhaal van Ab Touw, dat de frames van Optima na productie niet direct zouden worden afgebouwd, maar nog een tijd bleven liggen om extra goed uit te harden: hij kon zich daar niets bij voorstellen.
Ik reed een stukje op een Condor (nog hoger dan de Orca en voorzien van een onderstuur) en Corrie op een Orca waarvan de neuspijp voor haar beenlengte was aangepast. Aan een Condor zou ik erg moeten wennen vanwege het onderstuur. Opstappen ging lastiger en erop rijden voelde niet direct vertrouwd. Tussen Corrie en de Orca klikte het wel meteen. Drie jaar eerder had ze een Orca nog te hoog gevonden, maar nu reed ze er als ervaren ligfietsster zo op weg.
"Ik wil ook een Orca!", concludeerde ze na een proefrit over het slechte wegdek in het havengebied van IJmuiden. "Hij rijdt soepeler over hobbels en kuilen en ik kan nog steeds goed met mijn benen bij de grond."
Het was de bedoeling dat ik Corries voorgenomen impulskoop uit haar hoofd zou praten, maar dat deed ik niet, integendeel. Corrie had altijd al - ook op haar Koga - een bloedhekel aan slechte grind- en gravelwegen gehad en ik vermoedde dat dat ten dele te wijten was aan de dunne en harde banden van de Koga en aan het kleine voorwiel van de Dingo. De Dingo was zeker geen miskoop geweest, maar een Orca gaat - mits je er op kunt rijden - met zijn grote wielen en dikke banden minder gauw zwabberen en stuiteren op een wasbordpad.

En zo komt het dat de Dingo van eigenaar verwisselde en Corrie nog dezelfde lente op een gloednieuwe zwarte Orca samen met mij over de bergpassen van Corsica en Sardinië reed. Het oranje vlaggetje dat altijd op haar Dingo had gezeten, hoefde van haar niet meer op de Orca omdat ze niet meer het gevoel heeft dat je dan beter gezien wordt.
Ondertussen was op mijn eigen Orca de geveerde voorvork vervangen door een vaste (helaas zou deze het na een jaar begeven, zie vorkbreuk). Daardoor reed ik nu merkbaar sneller een helling op, maar als vanouds is Corrie toch als eerste boven, ook nu we allebei op een Orca rijden. Voor een deel zal dat komen omdat haar lichtste verzet (22 tandjes voor en 34 achter) lichter is dan het mijne (34 tandjes voor en 34 achter x 0,73 in de lichtste stand van de Dualdrivenaaf).
Later heb ik mijn 34 tands voorblad verruild met de 22-32-42 tands crankset die nog op mijn oude fiets zat. In theorie kon ik nu dank zij de Dualdrivenaaf kiezen uit 81 versnellingen! Tijdens een tocht in de Spaanse Pyreneeën bleek ik het lichtste verzet (22 voor, 34 achter en de laagste naafversnelling) niet nodig te hebben; het is zo licht, dat je er hard trappend een helling van 20% mee opkomt. Het prettigst klom ik met 22 voor, 34 achter en de relatief efficiënte middelste naafversnelling (de eerste en derde naafversnelling hebben meer rendementsverlies door de weerstand van de planeetwieltjes die dan ingeschakeld worden).
Overigens bevestigt deze pittige tocht dat een gezonde veertiger en (toen nog net geen) vijftiger, die verder weinig tot niets aan sport doen, op een zwaar bepakte Orca zonder problemen in de bergen kunnen fietsen. Met 25 kg bagage op elke fiets reden we in 13 dagen van Girona naar Dax, een afstand van 800 km met een totale stijging van 12.000 m; soms klommen we 1500 m op één dag. Het klimmen ging meestal redelijk ontspannen, we hebben nooit hoeven te lopen.
Heel anders was onze ervaring met klimmen op de hellingen van Zuid-Engeland. Hoewel de heuvels daar zelden boven de 300 à 400 meter uitkomen, zijn de wegen er abnormaal steil. Ook langs de bewegwijzerde fietsroutes van het National Cycle Network zijn hellingpercentages boven de 20% geen uitzondering! Hoe men met zulke routes de conservatieve, aan hun auto verslaafde Britten op de fiets wil krijgen, is mij een raadsel. We begonnen daar wel te begrijpen waarom we werden bestookt met vragen over onze ligfietsen: als je bij het klimmen steeds moet afstappen, bukken en duwen om je fiets omhoog te krijgen, bij het dalen zo hard moet remmen dat je je afvraagt bij hoeveel trekkracht de remkabels kunnen breken en je tussen de kilometerslange en metershoge heggen uitzicht noch tegenwind hebt, wat is dan nog de meerwaarde van een ligfiets?

Eén ding beviel niet aan Corries nieuwe Orca: het schakelen met de Shimano Deore groep. Het hoogste en laagste verzet was geen probleem, maar daartussen sloeg de ketting bij het schakelen vaak één tandwiel over of bleef juist op hetzelfde tandwiel hangen. Hoe strak of los we de kabel van de achterderailleur ook spanden, het lukte niet om probleemloos alle verzetten te doorlopen. Na een extra servicebeurt, waarvoor de fiets door Optima bij ons thuis werd opgehaald en teruggebracht, was het probleem nog steeds niet goed verholpen.
Uiteindelijk heb ik na tips van het wereldfietser- en ligfietserforum de buitenkabel vervangen. Daarna pakte de ketting zonder morren de juiste tandwielen. De nieuwe buitenkabel is een stuk dunner dan de oude, die erg op een remkabel lijkt.
Ook over de Rapidfire hendels van Shimano was Corrie niet te spreken. Schakelen met deze hendels kost meer tijd dan met de gripshifts die op de Dingo zaten en op mijn eigen Orca zitten, wat zeker in de bergen een groot nadeel is. Na drie weken fietsen ging de hendel van de voorderailleur ook steeds stroever lopen. Dat de binnenkabel al na 1000 km gesmeerd moet worden, lijkt me onwaarschijnlijk. Inmiddels zijn deze hendels ingeruild voor de vertrouwde gripshifts.
Voor het grootste nadeel van gripshifts, dat ze bij regen of met zwetende handen zonder fietshandschoenen moeilijk te bedienen zijn, heb ik een oplossing gevonden: simpelweg de gripshifts intapen met ouderwets katoenen stuurlint en dat af en toe vervangen. Het 'vaste' rubberhandvat naast de gripshift heb ik op mijn eigen Orca vervangen door een foamgrip, waar ik ook stuurlint omheengewikkeld heb.

 

 
vorkbreuk
Helaas is begin april 2008 de voorvork van mijn Orca gebroken. Dit was niet de vork die standaard door Optima geleverd wordt, maar een exemplaar dat er in januari 2007 was opgezet was door een monteur van de Ligfietswinkel Amsterdam. Ik moest daar toen meer dan een maand op wachten.
Winkeleigenaar Gerhard Diddens liet mij weten dat de levering van een nieuwe vork door Optima niet soepel liep. Eerst kregen ze een vork voor een wiel van 24 inch (in plaats van 26 inch), vervolgens verkeerde onderdelen. De monteur heeft toen zelf een vork geregeld en gemonteerd om de zaak te versnellen.
De kosten waren laag, maar ik vertrouwde erop dat ook deze simpele vork een betrouwbaar, op vakkundige wijze gemonteerd exemplaar was. Ik had mijn fiets immers niet naar de fietsenmaker om de hoek, maar naar een ligfietsspecialist gebracht.
Dit vertrouwen spatte als een zeepbel uit elkaar toen ik opeens naast mijn gecrashte fiets op de weg lag. Mijn eigen letsel was beperkt tot een gat in mijn knie, maar mijn fiets bleek bij nadere inspectie niet meer te repareren. Michael van der Meijden van Optima liet mij zien dat de ronde opening in het frame waarin het balhoofdstel zat, was uitgelubberd en van onderen ovaalvormig was geworden. Overigens heeft hij mij verzekerd dat hij nog nooit een gebroken Optimavoorvork heeft meegemaakt.
Ik vraag me af wat de meest waarschijnlijke oorzaak van de vorkbreuk is. Op het moment dat de vork brak, was er geen enkele aanleiding voor zo'n crash. Ook eerder heb ik met deze fiets geen aanrijding of ernstige val meegemaakt. Wel had ik de dag voor de crash een uur lang over de beruchte Belgische kasseien gefietst, maar daar moet een vork beter tegen kunnen dan de fietser zelf.
Nooit eerder is een reisfiets van mij in het harnas gesneuveld, en dat met slechts 17.000 km op de teller! De frames van mijn oude Gazelle Tour de France en Creafiets gingen pas na 40 à 50 duizend km met pensioen.
 
het treurige einde van de blauwe Orca (april 2008)
   

 

een nieuwe lente, een nieuwe Orca
Door Optima werd ik snel geholpen. Een week na het 'total loss' verklaren van de blauwe Orca kon ik de opvolger die ik had besteld, een parelwitte Orca, voor 1300 euro op komen halen.
De nieuwe Orca is anders gebouwd dan de oude. De ligfietsen van Optima komen nu uit een nieuwe fabriek in Taiwan en worden in IJmuiden afgebouwd. Opvallende verschillen tussen de oude en nieuwe Orca zijn:
1) Een kortere framebuis;
2) De wielen staan 7 cm dichter bij elkaar;
3) Andere wielen (Shimano WH-M565);
4) Bagagedrager van aluminium i.p.v. staal;
5) Ander type ligkuip en kussen;
6) Ander type voorvork.

Ad 1 en 2) Dat de framebuis korter is en de wielen dichter bij elkaar staan, maakt de Orca geschikter voor mensen met korte benen. Zelf heb ik lange benen en moet ik de neuspijp ver uit het frame laten steken. Tijdens het fietsen kom ik nu niet meer met mijn hakken tegen de voorband. Wel lijkt het rijgedrag van de nieuwe Orca een tikje nerveuzer geworden t.o.v. de oude.

Ad 3) De Shimanowielen zien er high-tec uit, met ongebogen spaken en nippels tegen de naaf in plaats van tegen de velg. Wel heeft elk wiel slechts 24 spaken in plaats van het gebruikelijke aantal van 36 of 32. Zullen deze wielen sterk genoeg zijn voor een zwaar beladen fiets? Conventionele spaken breken vaak op de plek waar ze met een bocht uit de naaf komen. 'De nieuwe spaken hebben geen bocht, dus zijn ze sterker', moet men bij Shimano gedacht hebben. Om het aantal spaken dan gelijk met een derde te verminderen, getuigt zeker van lef. Maar zit je als vakantiefietser op zo'n experiment te wachten? Het blijft een gok om een nieuw soort wielen, waarvan in de praktijk nog aangetoond moet worden dat ze ook na jarenlang intensief gebruik sterk genoeg blijven, te monteren op een fiets die tegen een stootje moet kunnen. Bovendien zijn de spaken voor dit soort wielen nog lang niet overal verkrijgbaar.
Kortom: een interessante innovatie, maar wel riskant voor een trekkingfiets.

Ad 4) Zie gebroken drager (2).

Ad 5) Het nieuwe kuipje met kussen is vergelijkbaar met dat van de oude Orca. Wel is het Zeer Open Schuim vervangen door een redelijk dikke laag Ventisit, waardoor het kussen harder aanvoelt en beter ventileert. Zelf vind ik het een beetje te hard en heb ik het Zeer Open Schuim van mijn vorige Orca weer onder de Ventisitlaag in de hoes geschoven. Hierdoor is het kussen een stuk zachter geworden, maar ook dikker en krijg ik snel het gevoel dat ik er van af dreig te glijden. Dit ga ik weer tegen door het kussentje zo ver mogelijk naar voren, iets over de voorste rand van het zitkuipje heen, te schuiven.

Ad 6) De voorvork laat veel minder ruimte toe tussen band en spatbord dan de vork op Corries Orca doet, zodat de nieuwe Orca eerder vast zal lopen in de modder dan de oude. Stukjes grind die tijdens het fietsen meeliften in de groeven van de Marathon XR band, hoor ik af en toe tegen de binnenkant van het spatbord tikken. Een relatief groot, snel en scherp steentje zou het spatbord op een kwade dag open kunnen rijten. Om dit te voorkomen kun je het spatbord verwijderen of een minder dikke band om het voorwiel leggen, wat dan wel ten koste gaat van het rijcomfort.

gebroken drager (2)
Dat de nieuwe Orca een paar kilo minder weegt dan de oude, is een vooruitgang mits dat niet ten koste gaat van degelijkheid. Helaas bleek de nieuwe aluminiumdrager, die een kilo lichter is dan zijn stalen voorganger en met enige trots aan mij werd gepresenteerd, niet sterk genoeg. Toen ik 1300 km had gefietst en eind mei 2008 met de volbepakte fiets (circa 30 kilo bagage) op het station van Arnhem vanuit een trein op het wat lager gelegen perron stapte, begaf de drager het. Op 4 plekken bleek deze te zijn gebroken!
Het leek ook te mooi om waar te kunnen zijn: een aluminium drager met dezelfde buisdikte als zijn stalen voorganger die net zo stevig zou zijn...

 
viervoudig gebroken drager van een nieuwe Orca (mei 2008)
 

Inmiddels heb ik de degelijke stalen drager van mijn oude Orca op de nieuwe Orca gezet. Helaas is deze drager nu niet meer leverbaar. Bij Optima heeft men enigszins beduusd kennis genomen van mijn averij. Ik kreeg te horen dat nog niet eerder een drager zo grondig was gebroken als de mijne. De kapotte drager wordt naar Taiwan gestuurd om te onderzoeken of er iets is misgegaan bij het productieproces. Ook kreeg ik te horen dat overwogen wordt om weer een stalen drager te laten maken en voor het aluminium exemplaar een bagagelimiet te gaan geven.
De productie van de stalen drager had natuurlijk nooit stopgezet mogen worden voordat onomstotelijk was aangetoond dat de lichtgewicht versie net zo goed was. Niet voor niets worden bagagedragers van een topmerk als Tubus alleen van staal of titanium vervaardigd. Sinds de averij met de allereerste drager (zie gebroken drager 1) besef ik goed hoe belangrijk een onverwoestbare drager is. Op een gewone fiets kun je altijd een drager van een ander merk monteren, maar bij een ligfiets zit je vast aan de keuze van de fabrikant. Voor fietsers die 20 à 30 kilo bagage meezeulen, maakt het ook niet zo veel uit of een drager een kilo zwaarder is.
Overigens vind ik het erg slordig dat op de website van Optima nu nog steeds te lezen is dat de Orca 'standaard geleverd wordt met een stabiele stalen bagagedrager' en gesteld wordt dat de Orca geschikt is voor 'extreme ligfietsvakanties'. Met de nieuwe Orca light kun je vast nog wel met 15 kilo bagage duizenden kms over asfalt fietsen, maar in de 'Afrikaanse savanne' (zie www.optima-cycles.nl/main/nl/modellen/11.html?Itemid=27) zou je nu 1 à 2 keer per maand een nieuwe drager op moeten laten sturen!
Voor tochten met veel bagage op wegen van wisselende kwaliteit lijkt me - wat de Optimacollectie betreft - op dit moment alleen de Condor goed genoeg, die nog steeds een robuuste drager heeft. Maar dan moet je wel minstens 1.80 m lang zijn en met een onderstuur willen fietsen.

schakelen
Verder had ik - net als Corrie een jaar eerder - schakelproblemen met de Shimano Deore achterderailleur in combinatie met de voor Shimano ontworpen gripshifts van Sram (Shimano zelf maakt geen gripshifts meer, maar Sram levert voor Shimano achterderailleurs wel de Attack shifts). De eerste dagen ging het nog goed, maar na circa 500 km sloeg de ketting bij het schakelen vaak een tandwiel over of bleef juist op hetzelfde tandwiel hangen. Hoe los of strak ik de kabel van de achterderailleur ook spande, het lukte niet om probleemloos alle verzetten te doorlopen. Na een servicebeurt ging het weer even goed, maar na een paar honderd kilometer was het weer mis. Ook een nieuwe kabel verhielp het euvel niet.

Toen ik onlangs een nieuwe fiets (Santos Travelmaster) bestelde, werd mij afgeraden om een Shimano achterderailleur met gripshifts te combineren. "Dat werkt alleen goed op een nieuwe, nog schone fiets. Zodra er een beetje vuil in het systeem komt, gaat het haperen", werd me verteld door Robbert Rutgrink van Santos. Dit verklaarde mijn slechte ervaring met de Shimano derailleur! Dus nam ik een Sram derailleur, die wèl jarenlang goed moet blijven werken met gripshifts.
Vervolgens heb ik ook voor mijn Orca het advies van Santos ter harte genomen. Ik heb de Sram achterderailleur die ik nog over had van mijn vorige Orca (en dus niet nieuw en niet schoon was) op mijn nieuwe Orca gezet, gecombineerd met nieuwe gripshifts, en het schakelt perfect. Wel vraag ik me nu af waarom men bij Optima heeft gekozen voor een systeem waarvan men bij Santos weet dat het niet goed werkt.

framebreuk
We hoopten dat we na alle ellende met mijn Orca's nu weer eens zonder pech op vakantie konden. Groot was onze verbijstering dan ook toen Corrie eind juni 2008 in Cornwall zomaar ineens door haar frame zakte! Haar Orca was nog maar één jaar oud en zij had er niet meer dan 4000 km op gereden! Naar de oorzaak van deze pech kunnen we gissen. Aanrijdingen of ernstige valpartijen hebben we nooit gehad. Bij kuilen, richels, drempels en stoepranden reed Corrie nog voorzichtiger dan ik. En de som van lichaamsgewicht en bepakking is bij ons niet meer dan circa 100 kg per persoon.
Wonder boven wonder reed Corrie juist op het moment van de crash met lage snelheid over een parkeerplaatsje tussen 2 korte afdalingen in, waar ze wilde stoppen om even op de kaart te kijken. Ze kwam letterlijk zonder kleerscheuren op de grond terecht.
Voor mij was het een haast surrealistische déja vu om ditmaal Corrie, met de schrik nog in haar ogen, naast een ingestorte Orca op de grond te zien zitten, nog geen drie maanden na mijn eigen Orcacrash. Shit keeps happening...

 
 
 
het treurige einde van de zwarte Orca (juni 2008)

Optima heeft aangeboden om het frame te vervangen. Corrie wilde geen nieuw frame, aangezien ze niet meer op een ligfiets wilde fietsen. Na enkele weken heen en weer gemaild te hebben, heeft Optima de kapotte fiets uiteindelijk voor een redelijk bedrag teruggekocht.
Overigens viel het mij op dat de link naar onze ligfietservaringen die enkele jaren op de website van Ligfietscentrum Brielle had gestaan, direct na mijn melding van Corries framebreuk werd verwijderd...

enkele reacties op het wereldfietserforum

De volgende discussie is een onderdeel van het topic 'Waarom rijdt niet iedereen op een ligfiets', zie www.wereldfietser.nl/phpbb/viewtopic.php?f=8&t=5955&start=80.

keesswart
Geplaatst: Wo 20 Aug, 2008 16:32
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 24 Jul, 2005 16:48
Berichten: 275
Woonplaats: Leiden

Helaas is het uit met onze liefde voor de ligfiets. Het kan een comfortabele en relaxte manier van fietsen zijn, maar dan moeten de fietsen wel heel blijven. De laatste maanden hebben we echter zoveel ernstige averij ondervonden, dat we met deze fietsen niet meer op reis durven te gaan.
De fabrikant heeft de brokstukken van Corries één jaar oude fiets, die spontaan in tweeën is gebroken, voor driekwart van het aankoopbedrag teruggekocht, maar blijft wel stug volhouden dat deze fietsen geschikt zijn voor lange reizen met veel bagage. Ik laat het eindoordeel graag over aan de fietstechneuten onder ons. Lees hier het hele verhaal, compleet met foto’s die niet zouden misstaan in Martens Oops!-galerie (www.m-gineering.nl/oops.htm).
   
m-gineering
Geplaatst: Wo 20 Aug, 2008 18:06
Forum Lid

Geregistreerd: Ma 20 Sep, 2004 15:11
Berichten: 2643
Woonplaats: Kiel Windeweer

zonder die klont in de buitenbocht voor het onderstuur was ie vast heel gebleven

_________________
/Marten

   
Bob&Marguérite
Geplaatst: Wo 20 Aug, 2008 20:02
Forum Lid

Geregistreerd: Vr 07 Jul, 2006 13:27
Berichten: 423
Woonplaats: Limland

keesswart schreef:
Helaas is het uit met onze liefde voor de ligfiets.

Na het relaas van alle ellende snap ik je reactie en begrijp dat jullie er een streep onder zetten.
Ik ben na diverse ontmoetingen, gesprekken met ligfietsers en bewondering van hun ligfietsen niet overtuigd, dat je geen wereldfietser kun zijn op een ligfiets en/of deze fietsen niet geschikt zijn om met plezier een reis waar dan ook te maken. Iedere hobby heeft z'n beperkingen.

Daarbij stel ik wel dat je ons niet op zo'n fiets zult tegen komen. Wij hebben er helemaal niets mee en rijden liever op onze Kogaatjes, waarvan anderen weer stellen dat je beter merk X kunt rijden.

Ik hoop en gun jullie wel, dat je het fietsplezier in eventueel een ander type terug zult vinden, er zijn zoveel mogelijkheden.

groet Bob

   
keesswart
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 11:27
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 24 Jul, 2005 16:48
Berichten: 275
Woonplaats: Leiden

Natuurlijk kun je wereldfietser zijn op een ligfiets. We hebben er zelf ook vier jaar lang zonder al te grote problemen op gereden. Wel ben ik er inmiddels van overtuigd dat de kans op pech die ter plekke niet te verhelpen is, bij een ligfiets beduidend groter is. Tot voor kort hoopte ik dat een ligfietsfabrikant daarom ruime veiligheidsmarges in acht zouden nemen bij het bouwen van fietsen die verkocht worden aan en bedoeld zijn voor wereldfietsers. Inmiddels weet ik beter.
Ik denk dat het aantal ligwereldfietsers simpelweg te klein is om een interessante doelgroep te zijn voor fabrikanten. Als de fietsen, zoals bij ons het geval was, onacceptabele gebreken blijken te hebben, zegt de fabrikant dat dit slechts bij een verwaarloosbaar klein aantal fietsen voorkomt. De vraag is of dit aantal ook verwaarloosbaar is als je alleen de fietsen meetelt die gebruikt worden om jaarlijks duizenden kms met veel bagage af te leggen.
   
eric190173
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 12:26
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 10 Nov, 2002 20:22
Berichten: 283
Woonplaats: Peize

Als degelijkheid hét probleem is bij 'wereldligfietsen' dan lijkt mij dat, als je met de gewenste dimensies bij een goede framebouwer komt, dat probleem op te lossen moet zijn...

Of is het meer inherent aan het feit dat ligfietsen van die langgerekte frames zijn dat ze in zichzelf zwak zijn?

   
Leon
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 13:28
Forum Lid

Geregistreerd: Vr 28 Feb, 2003 16:38
Berichten: 3289
Woonplaats: Maastricht

Ik denk dat het komt doordat de vele verschillende ontwerpen van ligfietsen lang niet zo uitgeëvolueerd zijn als de frames van bukfietsen.
Als je je bemoeit met het ontwerpen van een frame zoals ik dat met mijn maatfiets heb gedaan kom je er achter hoeveel lu***ige maar invloedrijke complicaties zich daarbij voor kunnen doen. En dan ging het nog om een gewone reisfiets, kun je nagaan wat je allemaal tegenkomt als je een ligreisfiets ontwerpt!
   
eric190173
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 14:23
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 10 Nov, 2002 20:22
Berichten: 283
Woonplaats: Peize

Zalig zij die onwetend zijn.........
   
keesswart
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 14:45
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 24 Jul, 2005 16:48
Berichten: 275
Woonplaats: Leiden

Leon schreef:
Ik denk dat het komt doordat de vele verschillende ontwerpen van ligfietsen lang niet zo uitgeëvolueerd zijn als de frames van bukfietsen.

Toch rijden er stokoude ligfietsen rond die nog lang niet rijp voor de schroothoop zijn. Ze waren echter te zwaar en te traag voor een grote groep ligfietsers. En vaak waren het geen beauties om te zien. Dus worden ze niet meer gebouwd. Licht, snel en gelikt verkoopt beter, dus evolueert de ligfiets in de richting van een comfortabele racefiets.

Aan de ene kant zijn er heel weinig wereld/vakantiefietsers die voor een ligfiets kiezen (ik vermoed hooguit een paar honderd). Aan de andere kant zijn er alleen al in Nederland minstens 6 ligfietsfabrikanten die ieder voor zich weer verschillende soorten ligfietsen bouwen. Deel het aantal ligfietsen dat jaarlijks aan wereldfietsers verkocht kan worden door 6 en je begrijpt dat wij voor een ligfietsfabrikant geen groep zijn waar veel aan te verdienen valt.

   
cycle maniac
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 15:23
Forum Lid

Geregistreerd: Za 30 Sep, 2006 16:28
Berichten: 220
Woonplaats: Molens- en Tulpenland

De Rainbow Lyra (crmo staal) lijkt me toch wel geschikt. Deze Frank Cornet is ermee naar Santiago de Compostella gefietsd.
De Optima Condor (RVS-staal) zie ik ook vaak genoemd als vakantie-ligger. Deze Edvard gaat er de Tour d'Afrique mee fietsen. De Condor is natuurlijk wel een vrij hoge fiets.

Heb zelf geen ervaring met ligfiets-vakanties. Verder weet ik wel dat ligfietsen (voor woon-werk-verkeer) super comfortabel fietsen is. Een helling opfietsen (zoals in de duinen bij Bergen aan Zee) is te doen. Maar ik kan me goed voorstellen dat over lange of steile hellingen dat ik m'n balans kan verliezen. Wat betreft heb ik zo m'n twijfels om (weer) te investeren in 'n ligfiets.

Nog een toevoeging: M'n Optima Orca heb ik destijds weg gedaan, omdat ik me onzeker in het stadsverkeer voelde. Maar ja, dat comfort, dat mis ik toch echt wel.

   
keesswart
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 16:29
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 24 Jul, 2005 16:48
Berichten: 275
Woonplaats: Leiden

 

Cycle Maniac schreef:
De Rainbow Lyra (crmo staal) lijkt me toch wel geschikt. Deze Frank Cornet is ermee naar Santiago de Compostella gefietsd.
De Optima Condor (RVS-staal) zie ik ook vaak genoemd als vakantie-ligger. Deze Edvard gaat er de Tour d'Afrique mee fietsen. De Condor is natuurlijk wel een vrij hoge fiets.

De Rainbow Lyra is alleen een optie als je lichtbepakt bent, want de drager mag niet meer dan 20 kg hebben. (De drager van mijn Optima Orca, waarvoor geen gewichtsbeperking werd gegeven, begaf het al na 1300 km.)
De Optima Condor lijkt me een degelijke fiets (hoewel daar ook al een aluminium lightversie van bestaat, maar de drager wordt gegarandeerd tot 50 kg), maar dan zit je wel vast aan een onderstuur. Bovendien is de Condor alleen geschikt voor mensen die langer zijn dan 1.80 m.
Misschien is de Nazca Pioneer nog een optie. Maar weet iemand hoeveel kilo bagage daarop kan en of de drager geschikt is voor normale fietstassen?
Verder zijn er haast geen stalen ligfietsen meer met 26 inch wielen; en fietsen met een klein voorwiel zijn niet handig, zeker niet voor mensen met lange benen.
   
luddo
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 17:40
Forum Lid

Geregistreerd: Za 21 Aug, 2004 15:34
Berichten: 216
Woonplaats: Utrecht

keesswart schreef:
Helaas is het uit met onze liefde voor de ligfiets. Het kan een comfortabele en relaxte manier van fietsen zijn, maar dan moeten de fietsen wel heel blijven. De laatste maanden hebben we echter zoveel ernstige averij ondervonden, dat we met deze fietsen niet meer op reis durven te gaan.

Inderdaad bizar dat het frame zo afbreekt en jammer dat je vertrouwen in de ligfiets als vakantiefiets is geschaad.

Dit zou ook zomaar met een gewone fiets kunnen gebeuren. Ik zelf fiets nu in het buitenland vaak ook met mijn randonneur omdat ik mijn ligfiets Baron niet mee wil nemen in het vliegtuig.

Het is jammer om nu meteen de ligfiets te demoniseren.

   
cycle maniac
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 19:11
Forum Lid

Geregistreerd: Za 30 Sep, 2006 16:28
Berichten: 220
Woonplaats: Molens- en Tulpenland

keesswart schreef:
De Rainbow Lyra is alleen een optie als je lichtbepakt bent, want de drager mag niet meer dan 20 kg hebben. (De drager van mijn Optima Orca, waarvoor geen gewichtsbeperking werd gegeven, begaf het al na 1300 km.)

Rainbow heeft mij verteld, dat ze de bagagedrager iets kunnen verstevigen. Zag er laatst ook een foto van op marktplaats staan. Maar die advertentie staat er niet meer, zie ik nu.
Je kunt met de Lyra wel veel meer meenemen, als je banaantassen meeneemt. Alhoewel die niet zo mooi waterdicht 'schijnen' te zijn. Vraag me nog steeds af waarom de banaantassen niet van regenhoezen worden voorzien.
   
eindgebruiker
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 21:53
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 04 Aug, 2002 21:58
Berichten: 230
Woonplaats: Amsterdam

m-gineering schreef:
zonder die klont in de buitenbocht voor het onderstuur was ie vast heel gebleven

Marten, fout in de las of fout in het ontwerp?
   
m-gineering
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 22:07
Forum Lid

Geregistreerd: Ma 20 Sep, 2004 15:11
Berichten: 2644
Woonplaats: Kiel Windeweer

kan ik zo niet zeggen. Zonder die klont was de buis twee keer zo sterk geweest, maar soms moet je wat Kan best zijn dat de constructie desondanks lang genoeg mee kan gaan als de buis of de bocht of de las of de wamtebehandeling beter was geweest.

_________________
/Marten
   
eindgebruiker
Geplaatst: Do 21 Aug, 2008 22:36
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 04 Aug, 2002 21:58
Berichten: 230
Woonplaats: Amsterdam

Oeps, breuk op exact dezelfde plek.

Kees, wat ze ook beweren bij Optima: een goeie drager is niet van alu.

Gaele
(nog steeds blij met z'n RVS Condor met stalen drager)

   
keesswart
Geplaatst: Vr 22 Aug, 2008 10:09
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 24 Jul, 2005 16:48
Berichten: 275
Woonplaats: Leiden

m-gineering schreef:
eindgebruiker schreef:
m-gineering schreef:
zonder die klont in de buitenbocht voor het onderstuur was ie vast heel gebleven

Marten, fout in de las of fout in het ontwerp?

kan ik zo niet zeggen. Zonder die klont was de buis twee keer zo sterk geweest, maar soms moet je wat. Kan best zijn dat de constructie desondanks lang genoeg mee kan gaan als de buis of de bocht of de las of de wamtebehandeling beter was geweest.

Een medewerker van Optima die ik gesproken heb, vermoedt dat de warmtebehandeling niet in orde is geweest. Hij vertelde mij dat er meer Orcaframes gescheurd waren. Hij dacht dat dit tot nu toe alleen bij fietsen met een onderstuur was voorgekomen. Als deze fietsen omvielen, knalde het onderstuur soms zo hard tegen het frame aan, dat dit ging scheuren.
Corries fiets had echter een bovenstuur en is nooit omgevallen voordat het frame het begaf. Haar fiets is ook zeker niet de eerste Orca met een bovenstuur die op deze wijze gecrasht is (zie het verhaal van Peter Overduin: www.ligfiets.net/fietsen/type.php3?id=69).
Sinds 2007 heeft de Orca een kortere framebuis. Ook worden de fietsen van Optima tegenwoordig in een nieuwe fabriek in Taiwan gemaakt. Volgens de baas van Optima zijn er van deze nieuwe generatie Orca's nog geen frames gesneuveld. Hopelijk hebben ze in Taiwan meer kaas gegeten van 'Zen and the Art of Frame Building' en hoeft mijn nieuwste Orca, die ik in april nog heb gekocht, niet te eindigen op de 'Boulevard of Broken Bikes'.
Maar 'wereldfietsen' doe ik voortaan liever op mijn nieuwe Santos...
   
keesswart
Geplaatst: Vr 22 Aug, 2008 11:22
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 24 Jul, 2005 16:48
Berichten: 275
Woonplaats: Leiden

eindgebruiker schreef:
Oeps, breuk op exact dezelfde plek.

Kees, wat ze ook beweren bij Optima: een goeie drager is niet van alu.

Gaele
(nog steeds blij met z'n RVS Condor met stalen drager)

De drager van de Condor (die ook op de Dragon en de Dingo zit) is heel robuust. En met met de stalen drager die tot 2007 op de Orca zat (en ook past op de Dolphin, Lynxx en Rhino), was ook niets mis, behalve dat deze een gewicht van 2 kg had.
Toen ik in april mijn nieuwste Orca kwam ophalen, vertelde de baas van Optima dat deze fiets wel 4 kilo lichter zou zijn dan mijn oude Orca. Toen ik hem thuis op de weegschaal zette, bleek de nieuwe Orca (met dezelfde zware banden, spatborden, lowriders, spiegeltje, bel etc als op de oude Orca hadden gezeten) maar 1 kilo lichter te zijn: 19 kg i.p.v. 20 kg. Exact het verschil in gewicht tussen de oude stalen en de nieuwe aluminium drager! De alu-drager werd enkele weken later 'gevierendeeld' terwijl ik uit een trein stapte (op het station van Arnhem; daarvoor had de drager wel het uitstappen op een aantal Duitse stations overleefd, waar de perrons nog lager zijn).
De Condor laat zien dat men bij Optima echt wel weet hoe je een sterke drager kunt bouwen. Bij de Orca nieuwe stijl moet Optima bewust voor licht gewicht hebben gekozen ten koste van degelijkheid.
In juni mailde Optima mij: "Je ervaring met de aluminium drager nemen we mee in de ontwikkeling van een Cr-Mo stalen exemplaar."
Hadden ze de alu-drager van tevoren goed getest, dan hadden ze kunnen weten dat deze niet zwaar belast kan worden. Als wereldfietser verwacht je materialen en onderdelen waarvan de degelijkheid bewezen is en wil je geen proefkonijn zijn voor riskante vernieuwingen.
   
Haike
Geplaatst: Vr 22 Aug, 2008 14:22
Forum Lid

Geregistreerd: Ma 06 Feb, 2006 21:08
Berichten: 1780
Woonplaats: Amsterdam

Wat is het voordeel/nadeel van onder of bovenstuur op een ligfiets?

_________________
Groet, Haike

   
keesswart
Geplaatst: Vr 22 Aug, 2008 14:22
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 24 Jul, 2005 16:48
Berichten: 275
Woonplaats: Leiden

Voordelen onderstuur:
# Meest ontspannen houding; je handen rusten op het stuur, op armen, schouders en polsen wordt geen kracht uitgeoefend.
# Mooiste uitzicht: je kijkt niet tegen stuur en kabels aan.
# In geval van nood spring je onbelemmerd van de fiets af.
# Tijdens een noodstop kun je niet met je kruis tegen het stuur aanknallen.

Voordelen bovenstuur:
# Met een klapstuur kun je makkelijker en sneller opstappen (maar nog altijd minder snel dan op een gewone fiets).
# Het voelt vertrouwder voor beginnende ligfietsers.
# Je hoeft minder te bukken als je de fiets lopend vervoert.
# Meer ruimte voor en beter zicht op fietscomputer, gps etc.
# Iets minder luchtweerstand (maar met fietstassen gaat dat vast niet meer op).
# Minder kwetsbaar bij vallen.
# Past zonder te demonteren in fietsdoos.
# Kleinere draaicirkel (maar nog altijd groter dan bij een gewone fiets).
# Op smalle paden heb je veel minder last van brandnetels en ander struikgewas dat tegen je handen aankomt.
# Alle schakelsystemen zijn te monteren.
# Mogelijkheid voor het bevestigen van een camerastatiefkop.

   
Haike
Geplaatst: Vr 22 Aug, 2008 14:55
Forum Lid

Geregistreerd: Ma 06 Feb, 2006 21:08
Berichten: 1780
Woonplaats: Amsterdam

OK,

Dank je wel Kees.

_________________
Groet, Haike

   
Bob&Marguérite
Geplaatst: Vr 22 Aug, 2008 16:44
Forum Lid

Geregistreerd: Vr 07 Jul, 2006 13:27
Berichten: 423
Woonplaats: Limland

Nu we toch de ligfiets aan het 'determineren' zijn, vroeg ik me e.e.a. af bij de foto's van bedoelde framebreuk.
Bij een normaal frame wordt stijfheid mede bepaald door het kader/model.

Ik zie een gebogen liggende buis -vond de wanddikte wat dun- bij de Orca ligfiets, dat is als het ware het frame:
- voor de breuk wordt de buis door bevestiging zadel/het lichaamsgewicht naar beneden gedrukt - kracht omlaag.
- terwijl achter de breuk de buis naar boven wordt 'geschopt' door een vering van de achtervork - kracht omhoog.
Dan zie ik dat de buis doorboord is net achter de breuk, maar vraag me af waarvoor? (voor meerdere uitvoeringen/modellen in gebruik?)

Dan begin ik me inderdaad af te vragen hoelang houdt dat alles het uit. In het geval van Kees weten we dat nu.
Kan me toch niet voorstellen dat een fabrikant geen berekeningen maakt, dus zal ik het niet goed begrepen hebben..................

   
zwartekees
Geplaatst: Za 23 Aug, 2008 20:58
Forum Lid

Geregistreerd: Ma 31 Jul, 2006 07:31
Berichten: 93
Woonplaats: noord holland

# In geval van nood spring je onbelemmerd van de fiets af.

Beste Kees ik hoop voor jou dat dit niet voorkomt maar toch zou ik je graag een keer zien springen lijkt me erg moeilijk in een liggende houding.

   
eindgebruiker
Geplaatst: Ma 25 Aug, 2008 13:01
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 04 Aug, 2002 21:58
Berichten: 230
Woonplaats: Amsterdam

Bob&Marguérite schreef:
Dan zie ik dat de buis doorboord is net achter de breuk, maar vraag me af waarvoor? (voor meerdere uitvoeringen/modellen in gebruik?)

Er is ook een Orca onderstuur. De as waar het stuur op draait gaat door dat gat.

Het zal toch niet zo zijn dat die plek net het zwaarst belaste punt van het hele frame is?

   
keesswart
Geplaatst: Di 26 Aug, 2008 14:29
Forum Lid

Geregistreerd: Zo 24 Jul, 2005 16:48
Berichten: 275
Woonplaats: Leiden

Ik vrees van wel. En dit zou wel eens de achillespees van de Orca kunnen zijn.
Bekijk voor de aardigheid het verschil hierin tussen een Orca (met onderstuur) en een Condor: bij de laatste zit het onderstuur mijlenver van de bocht in het frame.

  Orca
     
  Condor
   
Marco Meijerink
Geplaatst: Di 26 Aug, 2008 14:55
Forum Lid

Geregistreerd: Di 21 Mei, 2002 12:16
Berichten: 1322
Woonplaats: Krimpen aan den IJssel

Ongeveer 15(?) jaar geleden zag ik op de Fietsvakantiebeurs (toen nog in de beurs van Berlage) een ligfiets tentoon gesteld staan waarmee iemand door de Sahara was gecrossed. Grote watertanken aan de zijkant en een lekker dik frame. Geen idee welk merk de ligfiets was. Het verbaasd me wel dat een ligfiets makkelijk zou breken. Technisch moet het geen probleem zijn om een goede wereldligfiets te maken. Maar goed, de markt moet er inderdaad wel voor zijn.
   
Leon
Geplaatst: Di 26 Aug, 2008 16:16
Forum Lid

Geregistreerd: Vr 28 Feb, 2003 16:38
Berichten: 3291
Woonplaats: Maastricht

Het lijkt me inmiddels duidelijk dat de fabrikant hier de zaak verkeerd heeft ingeschat. Anders had hij
* ofwel een dikkere buis toegepast,
* ofwel de zaak plaatselijk versterkt,
* ofwel de aanlasnok niet aangelast, maar een soort klemconstructie verzonnen,
* ofwel een strenge kwaliteitscontrole toegepast,
* ofwel een limiet gesteld aan het gebruik van de fiets.
Al deze methoden hebben nadelen, maar fietsen die kapot terugkomen zijn natuurlijk ook voor een fabrikant heel vervelend.
   
macdavid
Geplaatst: Di 02 Sep, 2008 22:05
Forum Lid

Geregistreerd: Wo 23 Mei, 2007 21:13
Berichten: 62

heb ergens nog een foto van framebreuk op dezelfde plaats
ik vind die niet zo direct terug

ook bij een ander model van de fabrikant waren er problemen

   
Haike
Geplaatst: Di 02 Sep, 2008 22:05
Forum Lid

Geregistreerd: Ma 06 Feb, 2006 21:08
Berichten: 1780
Woonplaats: Amsterdam

Welk ander model was dat?
_________________
Groet, Haike
   
macdavid
Geplaatst: Di 02 Sep, 2008 22:55
Forum Lid

Geregistreerd: Wo 23 Mei, 2007 21:13
Berichten: 62

baron / ongeveerd > probl achteraan

huidige baron's = ok

Verder op 'bukfietsen'
Een week na het overlijden van Corries Orca zijn we andere fietsen gaan kopen. We zochten fietsen die speciaal zijn ontworpen voor zware tochten met veel bagage en al jarenlang in de praktijk worden getest. Bij een vakantiefietsenwinkel in Amsterdam hebben we enkele fietsen uitgeprobeerd. Uiteindelijk koos Corrie voor een aluminium Snel Sahara en ik voor een stalen Santos Travelmaster, beide met 26 inch wielen. Omdat we snel nieuwe fietsen nodig hadden, hebben we niet het halve land afgezocht naar de best mogelijke fietsen. Misschien hadden we dan wel gekozen voor Avaghon van Recycle (Wageningen), een M-gineering (Kiel Windeweer), Vittorio (Heerhugowaard) of een Roadmaster van Van Herwerden (Voorburg).
Mijn fiets werd binnen vier weken geleverd. Helaas moest Corrie wat langer wachten op de hare (de verfspuiter was op vakantie), waardoor ze noodgedwongen de fiets moest gebruiken waar ze voor onze ligfietsepisode op gereden had. Oude ongemakken als zadelpijn, tintelende vingers en vermoeide armen kwamen weer terug.
Net als destijds bij de ligfietsen, moesten we wennen aan onze nieuwe fietsen. Na wekenlang experimenteren vond ik een goede afstelling van mijn stuur, terwijl mijn zadelpijn is verdwenen sinds ik het oude leren zadel van mijn voormalige randonneur gebruik. Corrie bleek baat te hebben bij een vlinderstuur en wist een tijdlang haar zadelpijn te overwinnen met een zadeldekje van Tempur: het ziet er weliswaar suf uit, maar het werkte in eerste instantie zo goed dat ze zelfs zonder fietsbroek ging rijden. Lang duurde de vreugde echter niet; bij de start van het nieuwe fietsseizoen was Corries zadelpijn weer helemaal terug, ook met het Tempurdekje. Uiteindelijk bevalt haar de combinatie fietsbroek met leren Brooks zadel en een Thudbuster zadelpen het best, al duurde het wel enkele weken voordat het zadel goed was ingereden.
Het opnieuw vinden van een comfortabele manier van fietsen kostte dus even tijd, maar met andere verschillen t.o.v. ligfietsen hadden we geen moeite. Klimmen ging opeens een stuk sneller, net als op- en afstappen. Dat we nu wel langer over een afdaling doen, is niet echt een probleem, al voelt een snelheid van 50 km/u op een 'bukfiets' instabieler dan 70 km/uur op een ligfiets. Fietsen in het stadsverkeer en het nemen van scherpe bochten gaat echt veel beter. Wat we ook niet missen, zijn alle op- en aanmerkingen die we over onze ligfietsen kregen. Alleen bij fikse tegenwind verlang ik nog wel eens naar mijn Orca.

handige links
alles over ligfietsen: www.ligfiets.net en http://ligfiets.startpagina.nl
over fietsen in het algemeen: www.fietsersbond.nl
de sites voor wereldfietsers: www.wereldfietser.nl en www.vakantiefietser.be
en voor fietsroutes in Europa: www.europafietsers.nl, www.recreatief-fietsen.nl en http://fietsvakantie.pagina.nl
een uitstekende site over fietstechniek: www.m-gineering.nl
en over zeldzame onderdelen: www.sheldonbrown.com/harris/index.html#articles

Bijgewerkt tot juli 2010.