Ringweg bij Fjallsjökull
 

Met de kennis van nu...

De hieronder beschreven tocht is in 2006 gemaakt. In 2017 hebben we nog een keer op IJsland gefietst. Die tweede keer ben ik geschrokken van de enorme toename van het toerisme in zes jaar tijd. Met name de IJslandse ringweg is nu een zeer drukke en voor fietsers gevaarlijke en onaangename route geworden. Maar ook in het binnenland, zoals bij Landmannalaugar, bleek de rust in de zomermaanden nu ver te zoeken. Op de wegen ernaartoe kwam overdag zo'n beetje elk kwartier wel een convooi terreinwagens voorbij.

Deze groei van het toerisme is funest voor de kwetsbare natuur op IJsland. Een groot deel van de toeristen komt ook nog eens met campers en terreinwagens, die veel fossiele brandstof slurpen. Maar ook ongemotoriseerde bezoekers komen hier vrijwel altijd per vliegtuig. Op de luchthaven Kevlavik waren de wachtrijen in de vakantietijd niet veel korter meer dan op Schiphol.

Vanwege de bijdrage aan de klimaatcrisis in het algemeen en de aftakeling van de IJslandse natuur in het bijzonder, zal ik een tocht als deze niet zo gauw meer maken. Fietsen kan een van de meest milieuvriendelijke vormen van vakantie zijn (elders op deze site zijn er genoeg voorbeelden van te vinden), maar niet op deze manier.
 
Rode lijn: asfaltweg, zwarte lijn: grindweg, blauwe lijn: boottocht
 

Hoe deze route tot stand kwam

Van tevoren hadden we geen strak reisplan gemaakt. Wel had ik een lichte voorkeur voor het relatief rustige noorden van IJsland, waar het vaak ook wat beter weer is dan in het regenrijke zuiden. Bij aankomst vernemen we echter dat het in het noorden al wekenlang koud en guur is en dat dit voorlopig niet gaat veranderen. We willen sowieso niet over de drukke wegen rond Reykjavik fietsen, dus omzeilen we deze via een rustige route langs de zuidkust. Vanaf Grindavik moeten we echter opboksen tegen een stormachtige noordnoordoostelijke wind, terwijl het landschap steeds vlakker en saaier wordt. Na een paar dagen ploeteren gaat het roer om. In plaats van door te fietsen naar Geysir, nemen we een bus (1) naar Höfn om daarvandaan westwaarts te kunnen fietsen over een rustig stuk van de IJslandse ringweg met schitterende uitzichten op de Vatnajökull, de grootste gletsjer van Europa. We willen de ringweg volgen tot Kirkjubaejarklaustur en daar kijken of de bergroute via Landmannalaugar befietsbaar is. Dit moet een zware route zijn met veel waadplaatsen; voor ons alleen een optie als het redelijk goed weer blijft.
 

Helaas slaat in Skaftafell het weer om. Voor de komende vijf dagen wordt in het zuiden van IJsland langdurig regen verwacht, zonder opklaringen. Voor het westen en noordwesten zijn de vooruitzichten beter: eerst een paar buiïge dagen en later steeds meer zon. Snel wijzigen we ons plan. In de stromende regen brengt de bus (2) ons over de ringweg (die ten westen van Vik steeds drukker wordt) naar Reykjavik. De volgende dag nemen we de bus (3) tot Borgarnes, omdat ook dat stuk van van de ringweg veel te druk is om te fietsen. Vervolgens zwerven we negen dagen lang, waarvan zes onder een bijna wolkenloze hemel, door een bloedmooi deel van IJsland dat de meeste toeristen links laten liggen.
In de laatste week willen we toch nog wat van de meer bekende IJslandse natuurwonderen zien. Om daarvoor tijd vrij te maken, gaan we per bus (4) naar Varmaland. Tussen Husafell en Þingvellir fietsen we de zwaarste etappe van de hele reis tussen de gletsjers Ok en Þorisjökull, gevolgd door een paar ontspannen dagen in de Golden Circle. Þingvellir, Geysir en Gulfoss zijn bijzondere plekken, maar wel erg toeristisch. Bovendien zijn de wegen er naartoe een stuk drukker dan we gewend zijn en is het landschap er voor IJslandse begrippen een tikje saai. In Selfoss gaat het weer regenen en zien we zowaar een file op de ringweg staan: hoog tijd om weer in een bus te stappen (5)!
Al met al een geslaagde tocht met als motto: het mag best ruig zijn, maar het moet ook leuk blijven.
 

Enkele cijfers:
Totale reistijd: 20 dagen
Totaal gefietste afstand: 1050 km
Aantal regenachtige dagen: 3
Aantal dagen met af en toe een bui: 3
Aantal dagen met 10 tot 20 uur zon: 8
 
1. Keflavik - Selfoss
Rode lijn: asfaltweg, zwarte lijn: grindweg
 
dag 1 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
26-06-11 Keflavik Grindavik 31 km 1:43 160 m 1 % asfalt wisselend
 
De Blue Lagoon is best leuk om langs te fietsen...
...maar het zwemgedeelte is vooral bedoeld om zoveel mogelijk euro's en dollars te incasseren
dag 2 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
27-06-11 Grindavik Strandakirkja 50 km 4:19 512 m 3 % grind/asfalt stil
 
Slechts 30 km van Reykjavik ligt een niemandsland met lavavelden
Hier en daar zien we stoom uit de grond komen
Met keiharde tegenwind lijkt de grindweg hier eindeloos; 5 km verder ligt asfalt maar is de wind nòg harder
Aan het eind van een lupineveld doemt de kerk van Strandakirkja op
De enige winkel in dit dorp is een souvenirkeet annex cafetaria. Voor versgebakken wafels belt de scholier, die deze tent runt, haar moeder (250 m verderop), die ze per auto hierheen brengt
Dezelfde familie heeft een mooie camping aangelegd, waar we met nog meer fietsers bivakkeren
dag 3 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
28-06-11 Strandakirkja Selfoss 50 km 4:15 50 m 1 % asfalt wisselend
 
Dit huis uit 1765 in Eyrarbakki is een van de oudste in IJsland
 
We zijn de harde tegenwind en de kale vlakte zat. In Selfoss nemen we de bus naar Höfn, om vandaar terug te fietsen. Een paar dagen later zullen we opnieuw vluchten: ditmaal voor langdurig slecht fietsweer. Toch hebben we zo een paar dagen kunnen genieten op het prachtige en rustige stuk van de ringweg onder de Vatnajökull.
 
2. Selfoss - Höfn - Skaftafell -Reykjavik
 
dag 4 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
29-06-11 Selfoss/Höfn Lambshus 31 km 2:00 101 m 1 % asfalt rustig
 
Daar vinden wat we zoeken: spectaculaire landschappen!
 
In Lambshus bivakkeren we op een boerencamping met uitzicht op de Flaájökull
 
dag 5 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
30-06-11 Lambshus Skaftafell 109 km 7:09 504 m 2 % asfalt rustig
 
Fietsen op dit stille stuk van de ringweg is een feest, zolang de wind zich koest houdt
Bij Jökulsárlón snoept de zee aan het gletsjerijs van de Breiðamerkurjökull
 
 
 
Brokstukken van de Fjallsjökull drijven zeewaarts
De Kviarjökull komt net onder de wolken door
Smalle breekbare bruggen lijken hier te wachten tot water, modder of lava ze weg komen vagen

In het zuiden van IJsland wordt dagenlang slecht weer verwacht. We nemen we de bus naar Reykjavik en Borgarnes om langs de westkust te gaan fietsen, waar beter weer voorspeld is.
Nu is de bus nog een optie. Negen dagen later zal de ringweg worden geblokkeerd als een van de vele bruggen in dit gebied wordt verwoest door een vloed van smeltwater en modder uit een scheur in de gletsjer Mýrdalsjökull. Dit smeltwater kan zijn opgewarmd door de Katla vulkaan die onder de gletsjer ligt. Van de Katla, een van de grootste vulkanen van IJsland, zijn sinds het jaar 930 zestien uitbarstingen bekend met tussenliggende perioden van veertig tot 80 jaar. De laatste eruptie was in 1918...
 
3. Reykjavik - Snæfellsnes
 
dag 6 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
02-07-11 Reykjavik/Borgarnes Eldborg 54 km 3:17 237 m 2 % asfalt rustig
 
Reykjavik is de enige grote stad op IJsland. Ook staan hier de hoogste en oudste bomen van het land
 
In de binnenstad staan nog veel oude huizen in een onmiskenbaar Scandinavische stijl. Rondom deze kern liggen uitgestrekte buitenwijken en voorsteden, die net zo sfeerloos zijn als Nederlandse vinexwijken. Tweederde van de IJslanders woont hier, vaak in flats of appartementen. De rest woont verspreid langs de kust en heeft alle ruimte. Voor heel IJsland is de bevolkingsdichtheid slechts 3 inwoners/km2!
 
dag 7 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
03-07-11 Eldborg Amarstapi 78 km 5:01 393 m 2 % asfalt wisselend
 
De witte kap van de Snæfellsjökull blijft verscholen in de wolken
 
dag 8 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
04-07-11 Amarstapi Hellissandur 42 km 2:38 387 m 3 % asfalt rustig
 
Een vuurtoren, grillige kliffen en de stank van meeuwenpoep zijn de attracties van Malarrif
De Saxhóllkrater, die al een paar eeuwen niet actief is, siert de westpunt van Snæfellsnes
dag 9 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
05-07-11 Hellissandur Stykkisholmur 75 km 4:57 551 m 3 % asfalt rustig
 
Bij Hellissandur komt eindelijk de imposante Snæfellsjökull tevoorschijn

Dode vulkanen kleuren bordeauxrood

 
Aan weerszijden van de weg liggen verweerde lavavelden

Af en toe wordt het grauwe rendiermos onderbroken door een paars bloementapijt
IJslandse paarden kondigen de bewoonde wereld aan
Het pittoreske Stykkisholmur baadt in warm avondlicht
 
Als de wind een uurtje gaat liggen, lijkt het aan de meestal gure Breiðafjörður toch echt zomer
 
4. Stykkisholmur - Westfjords - Varmaland
 
Rode lijn: asfaltweg, zwarte lijn: grindweg, blauwe lijn: boottocht
 
dag 10 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
06-07-11 Stykkisholmur Dynjandi 40 km 3:45 814 m 5 % grind stil
 
Terugkijkend vanaf de veerboot zien we de Snæfellsjökull hoog boven de Breiðafjörður uitsteken
Borden en reflectorpaaltjes wijzen de weg in de verlaten woestenij
Mos is het enige dat hier soms nog wil groeien
Een grote kei met rugleuning biedt een comfortabele picknickplek in de middle of nowhere
Dan begint een mooie afdaling op een pas opgeknapte grindweg
Een nevelige fjord onderbreekt de desolate toendra
 
Bij Dynjandi hebben twee Duitse fietsers hun tent bij de fjord opgezet
Wij kiezen voor een plekje bij de waterval
Ook een prima plek om te koken
En om te wassen
's Avonds klimmen we naar de grote waterval, die hier al indrukwekkend lijkt...
...maar verderop nog veel groter is (zie Corrie op de rots rechtsboven)
 
Hier geen bussen vol toeristen, dus ook geen souvenirwinkels, hekken en betuttelende bordjes!
dag 11 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
07-07-11 Dynjandi Nupur 68 km 5:39 1054 m 5 % grind/asfalt stil
 
Optrekkende mist boven de Borgarfjörður kondigt weer een prachtige dag aan
 
 
Eenden vliegen door de nevel, paarden staren ons verleidelijk aan
 
Een bord belooft koffie en cultuur
Hier, rond het kerkje van Hrafnseyri, groeide Jón Sigurðsson (zie hier) op
 
We vervolgen route 60 over een bergpas naar Þingeyri
Een paar bochten onder ons zien we de Duitse fietsers weer
Helemaal boven is het weer tijd voor windstoppers en fietshelmen
Langs de noordzijde van de pas liggen nog resten sneeuw
Vlak voor Þingeyri verschijnt een groot lupineveld
dag 12 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
08-07-11 Nupur Eyri 89 km 6:47 864 m 4 % grind/asfalt rustig
 
We fietsen door een smalle, maar verlichte en windstille tunnel van 6 km lengte naar Ísafjörður
Roodkeelduikertjes zwemmen ons voorbij
Voor de zoveelste keer: tegenwind!
Vlak voor Súðavík zien we in de verte het vogeleiland Vigur en daarachter de Drangajökull
Laat op de avond maken we nog wat kilometers langs de Seyðisfjörður
dag 13 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
09-07-11 Eyri Heydalur 92 km 5:48 517 m 3 % asfalt/grind rustig
 
's Ochtends ligt onze wildkampeerplek er prachtig bij
Langs de Skötufjörður barst het van de zeehonden
Op een picknickbank ligt zelfs een krat met verrekijkers. Onbewaakt en gratis te gebruiken!
Vlakbij is de oude boerderij Litlibær: nu een museum met verse koffie en wafels
We fietsen verder langs de Skötufjörður
In de fjord zwemt een walvis voorbij
Bij Heydalur vinden we 's avonds een lekker heet bad in de vrije natuur
dag 14 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
10-07-11 Heydalur Reykjanes/Varmaland 28 km 2:02 234 m 4 % grind/asfalt rustig
 
Voordat we de bus naar Varmaland nemen, blikken we nog eenmaal over de fjorden naar Snæfjallaströnd
 
5. Varmaland - Selfoss - Keflavik
Rode lijn: asfaltweg, zwarte lijn: grindweg
 
dag 15 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
11-07-11 Varmaland Husafell 50 km 3:11 403 m 3 % asfalt rustig
Bij Deildartunga borrelt kokend en stomend water uit de bodem omhoog
 
De watervallen van Hraunfossar zijn toeristischer, maar minder groots en woest dan die van Dynjandi
dag 16 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
12-07-11 Husafell Þingvellir 66 km 7:21 806 m 4 % grind stil
 
Na Husafell begint de Kaldidalur, een wereld van gestolde lava, gletsjers en wild stromend smeltwater
Deze route is wat ruiger dan we gewend zijn
Een passerende bus hult ons in stofwolken
Met gemiddeld 8 km per uur fietsen we door een woestijn van gletsjerpuin
In de verte doemt de ijskap van de Langjökull op

Dichterbij zijn de gletsers van de Þórisjökull

 
Een paar weken terug was deze route nog onbegaanbaar door smeltende sneeuw
Op 720 m hoogte ligt de pas van Kaldidalur

Weer en terrein zijn niet optimaal voor een picknick, maar anders dreigt de hongerklop

Door het slechte wegdek en een harde tegenwind gaat afdalen hier niet veel sneller dan klimmen
Bij Tröllháls woedt een heuse zandstorm
De laatste hobbel voor de bewoonde wereld
dag 17 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
13-07-11 Þingvellir Laugarvatn 34 km 2:35 199 m 1 % asfalt iets te druk
 
In Þingvellir, op de geologische breuklijn tussen Europa en Amerika, barst het opeens van de toeristen
dag 18 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
14-07-11 Laugarvatn Gulfoss/Geysir 50 km 3:36 310 m 2 % asfalt iets te druk
 
We hadden een rustige asfaltweg verwacht, maar deze is kilometers lang opgebroken en drukker dan me lief is
De oude Geysir spuit maar heel af en toe; toch is het water nog erg heet
Door silicaten kleuren sommige poeltjes intens blauw
De Strokkur spuit elke vijf minuten: perfect voor de toeristenindustrie. Eerst bolt het water heel even op...
...en dan spuit hete stoom omhoog. Het is nu ook duidelijk waar al het verkeer van vandaag heenging!
Gulfoss is zonder meer imponerend, maar niet zo afgelegen en ongerept als Dynjandi acht dagen eerder
 
 
dag 19 van naar afstand netto fietstijd totale klim gemiddelde stijging wegen verkeersdrukte
15-07-11 Geysir Selfoss 74 km 4:23 384 m 2 % asfalt steeds drukker
 
De weg naar Selfoss is nogal saai, maar de koffie in Reykholt is een feest
De Keriðkrater is een mooie plek om nog even te stoppen
dag 20 en 21 van naar  
16-07-11 Selfoss Reykjavik per bus
17-07-11 Reykjavik Kevlavik per bus
 
Vanwege de drukke wegen rond Reykjavik reizen we vanaf Selfoss terug met de bus.